مداخله تراکم های تاج خروس ‏‎‏‎(amaranthus retroflexus l.)‎‏‎‏ و سلمه تره ‏‎(chenopodium ‏‎album l.)‎‏‎‏ در رشد و عملکرد چغندرقند ‏‎(beta vulgaril)‎‏ در تاریخ مختلف کاشت در منطقه کوشکک، استان فارس

تاج خروس ‏‎(amaranthus retroflexus l.)‎‏ و سلمه تره ‏‎(chenopodium album l.)‎‏ علف های هرز پهن برگ یکساله ای هستند که در مناطق چغندر کاری ایران از جمله استان فارس غالبیت دارند. یک مطالعه مزرعه ای در ایستگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز واقع در منطقه کوشکک جهت بررسی مداخله تراکم های مختلف این دو علف هرز در رشد و عملکرد چغندرقند در سه تاریخ کاشت در دو سال 1378 و 1379 اجرا گردید. آزمایش بصورت طرح کرت خرد دشه با پایه بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار انجام شد. عامل اصلی، تاریخ کاشت در سه زمان 21 فروردین، 11 اردیبهشت و 1 خرداد و عامل فرعی، تراکم های 0، 1 و 2 بوته تاج خروس و سلمه تره در هر متر طول ردیف به صورت جداگانه و مخلوط در تام ترکیب های ممکنه اعمال گردید. نتایج بدست امده نشان داد که چغندرقند در بین سه گونه مورد مطالعه و در تمامی تاریخ های کاشت، اولین گیاهی بود که سبز شد. در زودترین تاریخ کاشت، فاصله زمانی بین رویش چغندرقند و علف های هرز در مقایسه با تاریخ های کاشت دیرتر، بیشتر بود. با افزایش تراکم علف های هرز در تمامی تاریخ های کاشت، اندام هوایی چغندرقند کاهش یافت. تمامی تراکم های این دو علف هرز به صورت جدا و مخلوط، عملکرد ریشه چغندرقند را در مقایسه با تیمار بدون علف هرز کاهش دادند. در هر دو سال در تاریخ های کاشت 21 فروردین و 11 اردیبهشت، کاهش عملکرد ناشی از مداخله سلمه تره نسبت به تاج خروس بطور قابل ملاحظه ای بیشتر بود، اما در تاریخ کاشت 1 خرداد مداخله تاج خروس کاهش عملکرد بیشتری را موجب شد. در تمامی تاریخ های کاشت بیشترین کاهش عملکرد در تمیار مخلوط 2 تاج خروس و 2 سلمه تره در هر متر طول ردیف دو سال بدست آمد. با افزایش تراکم هر دو علف هرز به صورت جدا و مخلوط، کل بیوماس تولیدی گیاهان کاهش یافت. در تمامی تراکم های علف های هرز، میانگین میزان قند در دیرترین تاریخ کاشت بیشتر از دیگر تاریخ های کاشت بود. در تمامی تراکم های علف های هرز، تاخیر در تاریخ کاشت موبج افزایش میزان قند قابل استحصال گردید. با افزایش شدت مداخله علف های هرز در تمامی تاریخ های کاشت، عملکرد قند و عملکرد قند سفید کاهش یافت. اثر سال برای بیشتر صفات اندازه گیری شده معنی دار بود.